برای درک مشکلات ستون مهره باید شکل و اجزاء تشکیل دهنده آن یعنی آناتومی آن را بدانیم.
ستون مهره ساختمانی است که از سر تا لگن امتداد دارد و تنه در اطراف آن شکل گرفته است. این ساختمان از استخوان ها، عضلات، و دیگر بافت ها تشکیل شده است. کل ستون مهره از بالا تا پایین چهار قوس دارد.

   • قوس بالایی که در زیر سر قرار گرفته، قسمت گردنی Cervical بوده و تحدب آن به سمت جلو است و از 7 مهره تشکیل شده است. C1-C7
   • قوس وسطی را قسمت سینه ای Thoracic میگویند که تحدب به سمت عقب دارد و از 12 مهره تشکیل شده است. T1-T12
   • قوس پایینی همان قسمت کمری Lumbar است که به سمت جلو تحدب دارد و از 5 مهره تشکیل شده است. این ناحیه وزن تنه را تحمل کرده و کمردرد بیشتر در این محل احساس میشود. L1-L5
   • قسمت خاجی یا ساکروم Sacrum که از به هم چسبیدن چند مهره کوچک درست شده است. استخوان خاجی یا ساکروم 5 مهره به هم چسبیده است. استخوان خاجی یا ساکروم جزیی از حلقه لگن است پس ستون مهره از طریق مهره های خاجی یا ساکروم به لگن متصل میشود.

ستون فقرات یا ستون مهره Spine از بیش از سی استخوان کوچک تر به نام مهره Vertebrae تشکیل شده است که روی یکدیگر قرار گرفته اند. در اطراف مهره ها عضلات، لیگامان ها، اعصاب و دیسک بین مهره ای قرار گرفته اند.

 

مهره

 شکل مهره های ستون فقرات با یکدیگر متفاوت است ولی اکثر آنها خصوصیات مشترکی دارند. بزرگترین قسمت مهره یک استخوان استوانه ای شکل است که آنرا تنه Body مینامند. در دو طرف کناری تنه دو برجستگی استخوانی بنام زائده های عرضی Transverse process و در پشت مهره هم یک برجستگی استخوانی به نام زائده خاری Spinal process وجود دارد. این زوائد محل هایی هستند که از طریق آنها عضلات به ستون مهره میچسبد. پس عضلات اطراف ستون مهره که موجب خم و راست شدن و چرخش ستون مهره میشوند از طریق اتصال به این زوائد موجب حرکت مهره ها میشوند.
در پشت تنه مهره، زوائد مهره ای یک حلقه توخالی استخوانی را درست میکنند. با پشت سرهم قرار گرفتن این حلقه های توخالی مهره ایی که روی یکدیگر قرار گرفته اند یک کانال تو خالی استخوانی درست میشود که به آن کانال مهره ای Spinal canal میگویند. به این کانال، کانال نخائی هم میگویند چون در داخل آن نخاع قرار گرفته است.

دیسک بین مهره ای

 همانطور که از اسمش پیدا است به شکل یک دیسک یا یک استوانه کم ارتفاع است که بین مهره ها قرار میگیرد. حدود یک سانتیمتر کلفتی داشته و مثل لاستیک قابلیت ارتجاعی و تغییر شکل دارد. آنها در واقع ضربه گیر ستون مهره هستند و موقعیکه شما میدوید یا میجهید ضربات و فشارهایی که به ستون مهره وارد میشود در دیسک ها جذب و مستهلک میشود.

دیسک از دو قسمت تشکیل شده است. یک قسمت محیطی و یک قسمت مرکزی. قسمت محیطی که به آن آنولوس فیبروزوس Anulus fibrosus میگویند به شکل یک حلقه کلفت و محکم ولی قابل انعطاف مثل لاستیک است. قسمت مرکزی در داخل قسمت محیطی قرار داشته و نرم و ژله ای است. به این قسمت مرکزی نوکلئوس پولپوزوس Nucleus pulposus میگویند و خاصیت اصلی دیسک یعنی خاصیت جذب کننده شوک و ضربه بخاطر همین قسمت است.
  

مفاصل بین مهره ای

 به آنها فاست Facet joint هم میگویند. این مفاصل در واقع قسمت هایی از زوائد مهره ها هستن که به یکدیگر نزدیک شده و بین آنها غضروف قرار گرفته و به شکل یک مفصل درآمده اند. در موقع حرکت ستون مهره، این مفاصل هم حرکت میکنند.

  لیگامان ها به رنگ آبی نشان داده شده اند

 

عضلات و لیگامان ها

 لیگامان ها تنه و زواند مهره های بالا و پایین را به هم متصل میکنند. عضلات عمدتاً در پشت تنه مهره ها و در اطراف زوائد مهره ای قرار گرفته اند. لیگامان ها و عضلات به ستون مهره پایداری داده و آنرا حرکت میدهند.

  عضلات اطرف ستون مهره

 

نخاع و اعصاب

 نخاع در داخل کانال نخاعی قرار دارد و به توسط مهره ها محافظت میشود. نخاع ساختمانی عصبی است که از مغز به پایین کشیده شده است و تا حدود زیر قفسه سینه ادامه دارد و وظیفه آن انتقال پیام های عصبی بین مغز و اندام ها ( عضلات، پوست و ...) است. در هر مهره از نخاع چند رشته عصبی خارج میشود که به آن ریشه عصبی یا روتRoot میگویند. این اعصاب از فضاهایی که مابین مهره هاست خارج شده و به اندام ها رفته و موجب حس و حرکت میشوند. به این فضاها فورامن میگویند.

چون رشد طولی نخاع در زمان بچگی متوقف میشود ولی ستون مهره همچنان به رشد خود ادامه میدهد رشته های عصبی که از نخاع خارج شده و به اندام تحتانی میروند یا از اندام تحتانی به آن وارد میشوند قبل از خروج از کانال نخاعی چند اینچ در داخل کانال طی میکنند. به این دسته زشته های عصبی دم اسب یا کادا اکینا Cauda equine میگویند.